Klok met volledige kalender gemaakt door Anthonius Hoevenaer uit ±1685

Christiaan Huygens

De uitvinding van het slingeruurwerk door Christiaan Huygens maakte het voor het eerst mogelijk de tijd tot op de seconde bij te houden. Een prachtig voorbeeld is de klok met volledige kalender die Anthonius Hoevenaer rond 1685 in Leiden maakte. Mogelijk is dit het eerste Nederlandse uurwerk met zowel uren, minuten als seconden erop weergegeven en daarbij ook de dagen van de week, de maanden van het jaar en de schijngestalten van de maan. Hoevenaer was de instrumentenmaker van de Leidse sterrenwacht en precisietijd was van groot belang bij astronomische observaties.

Cijferringen

De wijzerplaat is prachtig in messing uitgezaagd in een patroon van slingerende bladranken. Zij omlijsten de grote centrale cijferring die de minuten aangeeft. Hierbinnen bevinden zich 4 kleinere cijferringen voor de uren, de seconden, de datum met weekschijf en de maandatum met maanschijf. De vervaardiging moet destijds een waar hoogstandje hebben betekend. Een opvallend detail vormt de nummering op de cijferringen voor de minuten en seconden. Die zijn in tegengestelde volgorde afgebeeld. Als de klok loopt, draaien de seconden en minutenwijzer dan ook tegen de klok in! Deze nieuwe technische verworvenheid liep daardoor extra in het oog.

Engelse en Franse hof

Oorspronkelijk werd de klok gemaakt als wandklok. Om de gewichten te beschermen werd later een kast toegevoegd waardoor de klok lijkt op een vroege staande klok, zoals ze ze destijds in Engeland maakten. Aan het Engelse hof van Karel II genoot Christiaan Huygens grote waardering, evenals aan het hof van de Franse Zonnekoning Lodewijk XIV.