VOC-schip

Goud

Met VOC-schip Amsterdam heeft Het Scheepvaartmuseum ’goud’ in handen. Helaas geen echt goud, want het onderhoud van een schip is buitengewoon kostbaar. Wél goud in de zin van een prachtig voorwerp dat de tongen losmaakt. Het idee een VOC-schip na te bouwen komt uit de jaren 80 van de vorige eeuw. Werd de VOC-tijd in de jaren 60 en 70 nog gezien als een periode waarin Nederland op gewelddadige wijze de bevolking in Azië had onderdrukt, in de jaren 80 veranderde dit. Trots zijn op het maritieme verleden kon weer en een replica van een VOC-schip zou een toeristische trekpleister kunnen zijn die de herinnering aan de gouden eeuw kleur zou kunnen geven.

Uitbuiting

Die toeristische trekpleister: dat is uitgekomen. miljoenen mensen hebben het schip bezocht, bekeken en er naar verhalen geluisterd. En nu zijn de tijden weer veranderd. Daar waar we eind vorige eeuw nog met trots over de vrijheid en kracht van de Verenigde Oost-indische Compagnie spraken, is nu meer aandacht voor de onvrijheid die de aanwezigheid van de Compagnie in Azië heeft veroorzaakt. De laatste 10 jaar is er steeds meer historisch onderzoek dat wijst op uitbuiting van mensen en slavernij op grote schaal. Een groot deel van de stad Batavia leefde onder slavernij en de productie van waardevolle specerijen was onmogelijk zonder gedwongen arbeid.

Vrijheid of onvrijheid

Het VOC-schip Amsterdam is terug van een grote dokbeurt. Het schip ziet er weer als nieuw uit. Je kunt weer genieten van het schip en vooral ook praten over waar het voor staat: de vrijheid voor de één en de onvrijheid voor de ander. Waar kun je beter met elkaar praten over de impact van de maritieme geschiedenis op het leven van zoveel individuen - zoals in de missie van het museum staat - dan op het dek? Water verbindt werelden.