Buiten Leven

Bloei

De bloeiperiode van de Rijswijkse buitenplaatsen begon in de tweede helft van de 17de eeuw. Regenten en vermogende kooplieden uit Den Haag, Delft en Rotterdam kochten hier percelen grond voor een buitenverblijf te midden van fraai aangelegde tuinen. Het grote voorbeeld was het Huis ter Nieuwburg van stadhouder Frederik Hendrik. Hij spaarde kosten nog moeite voor zijn ‘paleis in de polder’, dat door menig tijdgenoot werd geroemd om zijn architectuur, de prachtige tuinen en de kostbare inrichting. De andere Rijswijkse buitenplaatsen waren bescheidener van opzet maar het geld dat de eigenaren eraan spendeerden, maakte ze tot ‘lusthoven’ en zette Rijswijk al in de 18de eeuw op de kaart als een buitengewoon aangename plek om te verblijven.

Verval

Rond het midden van de 19de eeuw zette het verval van de buitenplaatsen langzaam in. De oorzaak was meestal van financiële aard. Een buitenplaats was er niet alleen voor een aangenaam verblijf maar moest ook geld opleveren, voldoende om ten minste het onderhoud te kunnen betalen. Zodra een eigenaar uit geldgebrek een stuk grond verkocht, zette hij een bijna onomkeerbaar proces van verval in werking: minder grond betekende automatisch minder inkomsten en deed de noodzaak tot verdere grondverkoop steeds weer terugkomen.

Onder druk

De stedelijke ontwikkeling van Rijswijk in de 20ste eeuw zette het voortbestaan van de buitenplaatsen verder onder druk. Slechts een klein aantal is tot op heden de dans ontsprongen maar ook hier dreigt de bebouwing steeds verder op te rukken. Het vinden van een goede bestemming voor de historische buitenplaatsen is een complicerende factor voor hun toekomstige behoud.

Tentoonstelling

Al deze facetten komen op de tentoonstelling aan bod. Schilderijen, prenten, tekeningen, foto’s en voorwerpen tonen de bloeiperiode van de buitenplaatsen maar ook het verval. Parken en tuinen, interieurs, de bewoners en hun personeel passeren de revue.