Rembrandt, de fotograaf

Rembrandtmuseum

Vanwege een vertraagde verbouwing grijpt het Westfries Museum de kans om vier maanden lang een Rembrandtmuseum te zijn. De expositie belicht naast Rembrandts magistrale techniek ook zijn haast fotografische composities. Rembrandt had als geen andere kunstenaar uit zijn tijd namelijk oog voor het perfecte plaatje: als een fotograaf avant la lettre.

Bekend om zijn prenten

Er is geen 17e-eeuwse kunstenaar die zoveel etsen heeft gemaakt als Rembrandt van Rijn. Hij maakte er zo’n 300. En hij deed alles zelf, van het schetsen en het etsen tot het afdrukken. Tijdens zijn leven was Rembrandt overigens veel bekender om zijn prenten dan om zijn schilderijen. Etsen kon je in een grote oplage drukken en daarmee bereikte hij makkelijker het publiek dan met zijn olieverfdoeken. Misschien maakte hij er daarom wel zo veel.

Bijzondere privécollectie

Alle etsen zijn afkomstig uit de collectie van Rembrandt-verzamelaar Jaap Mulders. Nog niet eerder is zijn collectie in de volle breedte getoond. Deze voormalig ondernemer en kunstliefhebber kocht in 1997 zijn eerste Rembrandt-ets en is sindsdien helemaal gegrepen door Rembrandts ‘fenomenale kunstwerken op de vierkante centimeter’. Zijn verzameling telt intussen 225 originele Rembrandts: door Rembrandt zelf vervaardigde en afgedrukte etsen.

Fotografische composities

Wat Jaap Mulders vooral zo fascineert in het etswerk van Rembrandt, is zijn goed geobserveerde lichtinval en zijn perfecte gevoel voor de weergave van het juiste, meest emotionele moment. “Als Rembrandt nu geleefd zou hebben, zou hij ongetwijfeld een fotograaf zijn geweest,” aldus Mulders. “Met dat geweldige oog voor net dat ene moment en voor die schijnbaar overbodige, maar o zo belangrijke details, die het plaatje perfect maken. Zoals dat poepende hondje op de ets van De barmhartige Samaritaan. Het maakt afbeelding zo tot de verbeelding sprekend, zo gelaagd, net als een goede foto dat doet.”