Boekband uit het Palmhoutwrak

Voor de kust van Texel liggen tientallen eeuwenoude scheepswrakken. De vele voorwerpen die duikers er in de loop van de jaren hebben gevonden, hebben ons veel geleerd over de scheepvaart en het leven op zee in de 16e en 17e eeuw. Eén wrak had een wel heel bijzondere lading. Dit wrak, dat het Palmhoutwrak is genoemd, zat vol exclusieve, luxe voorwerpen.

Tussen de vondsten uit het Palmhoutwrak bevonden zich twee scheepskisten met ten minste 32 boekomslagen. Het waren vooral grote leren boekbanden, bedekt met uiteenlopende (vergulde) decoraties. Ook lagen er verschillende sluitingen van andere boeken bij. Mogelijk ging het hier om een grote bibliotheek van dure boeken. Een van de meest opvallende banden was een kalfsleren boekband met een koninklijk stempel.

###Koningen van Engeland, Ierland en Schotland### Het stempel stelt het wapen van de Schotse koninklijke familie Stuart voor. De Stuarts leverden al sinds de middeleeuwen de koningen van Schotland. Aan het begin van de zeventiende eeuw werd Koning Jacobus VI van Schotland ook de Koning van Engeland en Ierland. Al deze landen zijn in de vier vlakken van het gekroonde schildje afgebeeld, beginnend rechtsboven: de klimmende leeuw van Schotland, vier kleinere schildjes van de Engelse kroon met twee keer drie Engelse leeuwen en twee keer drie Franse lelies, de harp van Ierland en tot slot opnieuw het wapen van Engeland. Ook is er het oud-Franse motto van de Engelse Orde van de Kousenband op te lezen: Honi soit qui mal y pense, (Schande aan hem die er kwaad van denkt).

###Handelsband### Uit het onderzoek naar de boekband is gebleken dat het hier om een ‘handelsband’ gaat: een boekomslag voor particuliere verkoop. In bibliotheken in Cambridge zijn nog twee boeken aangetroffen met hetzelfde stempel. Net als deze boekomslag, zijn die banden vermoedelijk rond 1620 in Londen gemaakt. Er is geen reden om aan te nemen dat ze ooit aan het Engelse hof zijn geweest.